کمتر عابری است که به سنگفرش های برجسته که در جهت سهولت افراد نابینا در پیاده روهای بازسازی شده شهر تهران اجرا شده است توجه نکرده باشد گرچه سنگفرش های رنگی (زرد) با کمی سطح ناهموار وسط پیاده روها به گونه ای مناسب برای هدایت افراد نابینا طراحی و اجرا شده اند اما کافی نیستند چرا که پیوستگی در آنها که ازمهمترین مسایل در انسجام شبکه می باشد رعایت نشده و مشخص نیست که نابینای بیچاره اگر یکی از این لاین ها را دنبال کند سر از کجا در خواهد آورد (جوی آب، خیابان یا مانع دیگر)

در اکثر شهرهای جهان در چند دهه اخیراقدامات بسیار زیادی در جهت تسهیل در امر تردد پیادگان به خصوص افراد معلول حسی/ حرکتی که قشر وسیعی از جمعیت ساکن شهرها را تشکیل می دهند  صورت پذیرفته است که جنبه های اجتماعی آن بیشتراز سایر مسایل دیگر می باشد. آمار دقیقی از تعداد معلولین کشورمان در دست نیست اما بر اساس آمار در حدود یک هفتم  از جمعیت آمریکا (بیش از 43 میلیون  نفر) دارای معلولیت های جسمی/ حرکتی می باشند. افراد معلول بر اساس تعریف سازمان ملل شامل گروههای زیر می باشند:

-          افراد با صندلی چرخدار

-           افراد نابینا و ناشنوا

-          افراد با توانایی راه رفتن محدود (افراد مسن و کودکان)

-          افراد با دید کم ( کم سو )

بنابراین سهولت در جابجایی  افراد معلول پیاده در شبکه حمل و نقل شهری از آن جهت اهمیت دارد که این افراد همانند سایرین قادر به استفاده از شبکه حمل ونقل شهری گردند. یک فرد معلول باید قادر به رفت و آمد بین محل سکونت ، محل کار و مقصد مورد نظر خود باشد ایجاد یک محیط بدون مانع حرکتی برای استقلال، راحتی و ایمنی برای کلیه افرادمعلول حسی / حرکتی در شهر اهمیت فوق العاده ای دارد تا این افراد از جامعه منفک نگردند. 

بطور کلی تسهیل در جابجایی افراد معلول که شامل دسترسی راحت و ایمن این افراد در محیط شهری می باشد شامل بررسی موارد زیر است که  بایستی مورد طراحی دقیق قرار گیرد. 

-          کریدورها و مسیرهای همگانی عابرین پیاده

-          علایم های هشداردهنده

-          مبلمان شهری

-          رمپ ها و تقاطع  ها

-          پارکینگ های همگانی

-          سطوح با اختلاف سطح (شیب های طبیعی و ایجاد شده)

-          پالکان های عمومی

-          ورودی های همگانی 

لزوم تهیه یک دستور العمل اجرایی [1] ، الزام عوامل اجرایی به اجرای صحیح آن،  برای شبکه پیادگان که افراد معلول و کم توان جسمی نظیر کودکان و سالمندان نیز به سادگی و راحتی بتوانند از آن ایمن تردد کنند و به همه نقاط آن دسترسی داشته باشند با توجه به هرم سنی جمعیت و جمعیت شهرنشین شهرها در ایران بیش از پیش حس می شود این  تنها یک  دستورالعمل ترافیکی نیست و جنبه های اجتماعی آن برای شامل کردن [2] افراد معلول در جامعه از آن جهت که امکان استفاده این قشر را از محیط شهری فراهم می آورد بسیار حایز اهمیت می باشد .  مواردی که در این زمینه لازم است مد نظر قرار گیرد عبارتند از:

- بررسی مطالعا ت و دستور العمل های موجود مرتبط در کشور و موفق جهانی 

- آسیب شناسی ( شناخت و ارزیابی وضع موجود)  تردد افراد معلول در محیط شهری

- موانع دسترسی به شبکه حمل و نقل پیاده برای افراد معلول   

- تهیه کتابچه دستور العمل اجرایی  برای تسهیل جابجایی (پیاده) افراد معلول

- تعیین الویت ها – تخمین بودجه مورد نیاز و مراحل زمان بندی اجرایی


[1] - Guidelines and Practices Used:  Pedestrian Facilities for Individuals with Disabilities

[2]  - Inclusion